ქვაბამბა ერთ-ერთი ყველაზე საიმდო, თანამედროვე, ეკოლოგიური მასალაა შენობის თბოიოლაციისთვის. მისი მთავარი მახასიათებელია ერთმანეთზე მჭიდროდ გადახლართულ ბოჭკოებს შორის უძრავ მდგომარეობაშია დარჩენილი ჰაერი. ქვაბამბის ბოჭკოები კი, სპეციალური ტექნოლოგიის გზით, ნამდვილი ქვისგან მიიღება!
როგორ მზადდება ქვაბამბა?
ქვაბამბის ანუ იგივე ბაზალტის ბამბის წარმოების მეთოდი ბუნებისგან არის ნასესხები. მეცნიერებმა ჰავაის კუნძულებზე ვულკანის ამოფრქვევის შესწავლის პროცესში შეამჩნიეს, რომ წვრილი ძაფები წარმოიქმნებოდა, რომლებიც იკვრებოდა ისეთ სტრუქტურად, როგორიც ბამბას აქვს. ამ მასალას სახალისო სახელწოდებაც კი უწოდეს „პელეს თმები“ და შეეცადნენ, ეს საინტერესო პროცესი თანამედროვე მშენებლობაში გამოეყენებინათ.
დღეს უკვე თანამედროვე ღუმელებში ვულკანის ამოფრქვევის იმიტირება ხდება: ტემპრატურა 1500°С ნიშნულს აღწევს, რომლის დროსაც მთის ქვა დნება. შემდეგ გამოყავთ ბოჭკოები, მათ ერთმანეთთან სპეციალური დამაკავშირებელი ნივთიერებით აერთებენ და საჭირო კონსისტენციისა და ფორმის ბამბას აკეთებენ. დამაკავშირებელი კომპონენტები უმეტესად სინთეტიკურია. ამის შემდეგ იწყება სპეციალურ კამერაში პოლიმერიზაცია და საბოლოო პროდუქტის ფორმირება.
ქვაბამბის ძირითადი უპირატესობები
ქვაბამბა იჭრება რულონების, პლიტების, საგებების ფორმაზე. შემდეგ იფარება თერმოგამძლე ფირით. საბოლოოდ კი იპრესება ერთგვარი ხალიჩასავით, მკაცრად განსაზღვრულ სისქეზე.
ასეთი ტექნოლოგიის წყალობით მიღებული პროდუქტი - ქვაბამბა ფოლგით ან ქვაბამბა უფოლგოთ - ეს არის ქაოტური ბოჭკოვანი სტრუქტურის ხმის და თბიოზოლაციო მასალა საუკეთესო თვისებებით.
ხანძარსაწინააღმდეგო უსაფრთხოება
დღეს ქვაბამბას აწარმოებენ გაბრო-ბაზალტის ჯგუფის ქვებისგან, რომლებიც აბსოლუტურად არააალებადია. ასეთი ბოჭკოების დნობის ტემპერატურა 1000°С ფარგლებშია. მსგავსი სიმხურვალის მიღწევა კი წარმოუდგენელია ნებისმიერი სიძლიერისა და მასშტაბის ხანძრის დროს;
გარდა იმისა, რომ ქვაბამბა არ იწვის, ასევე აქვს უნარი, შეაკავოს ცეცხლის ალი და სახლის შიდა კონსტრუქცია დაიცვას; ეს კი მასშტაბური ხანძრის დროს იძლევა დამატებით დროს შენობაში მყოფი ადამიანების ევაკუაციისთვის.
და კიდევ ერთი მნიშვნელოვანი მომენტი ქვაბამბის ხანძარსაწინააღმდეგო თვისებებიდან: ქვაბამბა უმაღლეს ტემპერატურაზე გახურების დროსაც კი არ გამოყოფს მავნე ნივთიერებებს.
ბაზალტის ბამბის ხანძარსაწინააღმდეგო უსაფრთხოება იმდენად საიმედოა, რომ ამ მასალას თბილი იატაკის მოსაწყობადაც კი იყენებენ.
ორთქლგამტარობა და კედლების სუნთქვა
დღეს სულ უფრო აქტუალური ხდება საცხოვრებელი სახლის ეკოლოგიურობისა და სიჯანსაღის საკითხი - როგორი მიკროკლიმატი იქნება შენობაში? ხომ არ გაუჩნდება კედლებს ობი?
ამ საკითხის გადაწყვეტის ორი გზა არსებობს:
- თერმოსის კონსტრუქცია, როდესაც შენობაში ჰაერის ცირკულაცია ორგანიზებულია სავენტილაციო სისტემის დახმარებით.
- საცხოვრებელი სახლის კონსტრუქცია, რომელიც „სუნთქავს“, თუმცა ეს, რა თქმა უნდა, იმას არ ნიშნავს, რომ სახლი არაჰერმეტულია და შენობაში მუდამ ორპირი დგას.
ქვაბამბა ორთქლგამტარი მასალაა. წყლის ორთქლის მოლეკულები ადვილად გადის მინერალურ თბოიზოლაციაში და ამ დროს ბოჭკოებზე არ კონდენსირდება. სწორედ ამ თვისების გამო ქვაბამბა საუკეთესო მასალაა ხის აბანოებისთვის, რომლის კედლები, წესისამებრ, უნდა სუნთქავდეს და ყრუ თერმოსს არ უნდა წარმოადგენდეს.
ხანმედეგობა და ტვირთგამძლეობა
ქვაბამბის გეომეტრიული ზომები და ტექნიკური თვისებები არ იცვლება მთელი ექსპლუატაციის ვადის განმავლობაში.
მინერალურ ბამბის ჰიგროსკოპიულობა (ნესტის შთანთქმის უნარი) ძალიან დაბალია - მოცულობის 0,5%. თუმცა დღეს ქვაბამბას, ყოველი შემთხვევისთვის, მაინც ამუშავებენ სპეციალური წყალგაუმტარი ნაერთით. ასეთი ნივთიერება აუცილებელია იმისთის, რომ ქვაბამბის ფილები მონტაჟის პროცესში, როცა, მაგალითად, მონტაჟი წვიმიან ან თოვლიან ამინდში ხორციელდება, საჭირო მდგომარეობაში იქნეს შენარჩუნებული.
მედეგობა ქიმიური რეაგენტების მიმართ
ქვაბამბას ახასიათებს მაღალი მედეგობა ქიმიური რეაგენტების მიმართ, რაც იმას ნიშნავს, რომ თუკი მასთან შეხებაშია ლითონი, მის კოროზიას არ იწვევს.
ეკოლოგიურობა
ამ მასალის ეკოლოგიურობის შესახებ დღემდე არ წყდება დავა და მსჯელობა, საქმე კი იმაშია, თუ რა ნივთიერებაა გამოყენებული იმ კომპონენტისთვის, რომელსაც ქვაბამბის ბოჭკოების შეერთება ევალება.
ზოგიერთი არაკეთილსინდისიერი მწარმოებელი დღესაც კი ამისთვის ფორმალდეგიდს იყენებს, რომელიც ტოკსიკური და ალერგიული ნივთიერებაა. ქვაბამბის ერთ ფილაში ასეთი შემაერთებელი ნივთიერება შემადგენლობის 3-5%-ია. გარდა ამისა, ეს ნივთიერება ჩვენს ირგვლივ გარემოშიც უხვად გვხვდება - მანქანის გამონაბოლქვში, უხარისხო იაფფასიან ავეჯში, უხარისხო პლასტმასის საგნებში და ა.შ.; ჯამში კი გროვდება ისეთი რაოდენობა, რომელიც შეიძლება ადამიანის ჯანმრთელობისთვის უკვე საზიანო იყოს.
მაგრამ, თუკი შემაერთებელი ნივთიერება კრახმალია, ჩათვალეთ, რომ ეკოლოგიურად სრულიად უსაფრთხო და მაღალხარისხიან მასალასთან გაქვთ საქმე!
მონტაჟის სიმარტივე
ქვაბამბის მონტაჟი საკმაოდ მარტივი პროცესია. ქვაბამბის ფილების გასაჭრელად შეგიძლიათ გამოიყენოთ ყველაზე მარტივი ხელსაწყოები - საკანცელარიო დანა, წვრილკბილებიანი მეტალის საჭრელი ხერხი ან ხის საჭრელი ხერხი. ქვაბამბის მონტაჟის პროცესში ასევე დაგჭირდებათ საზომი ხელსაწყო, რეზინის ჩაქუჩი, ალუმინის კიბე, აქსესუარები და მაკომპლექტებელი თბოიზოლაციისათვის. მონტაჟის დროს მნიშვნელოვანია, რაც შეიძლება მჭიდროდ შეავსოთ სივრცე საყრდენ ელემენტებს შორის.
ქვაბამბით სახლის თბოიზოლაცია
პირველ ეტაპზე, შეამოწმეთ კედლის ზედაპირი - იგი უნდა იყოს სუფთა და მშრალი. თუ კედლის ზედაპირი ხორკლიანია, ჯაგრისით უნდა გაათანაბროთ, ხოლო ნახეთქების გასასწორებლად დაგჭირდებათ ბათქაში. ცემენტის ხსნარის საშუალებით, ქვაბამბის ფილები ზედაპირზე მჭიდროდ ფიქსირდება - ისე, რომ ფილებს შორის ღარი არ რჩება. კედელზე სამაგრი ხსნარი ფილის კიდეების ბოლომდე არ წაუსვათ, რათა თავიდან აიცილოთ გადაბმის ადგილებში ხსნარის მოხვედრა/გადმოსვლა. დაახლოებით , 24 საათში, როდესაც ხსნარი გაშრება, შესაძლებელია კედლის ზედაპირზე მიმაგრების პროცესის დაწყება.
ქვაბამბის ფილების მონტაჟი
პირველი ფენა შენობის ფასადზე და კუთხეებში ერთმანეთის მიყოლებით იდება და მაგრდება სპეციალური ანკერებით, რომლებიც შენობის კედლის მასალის მიხედვით უნდა შეარჩიოთ. ასევე გაითვალისწინეთ, რომ კერამიკული ან ძველი ბათქაშიანი ზედაპირი ანკერებისთვის არ გამოდგება.
როდესაც საიზოლაციო ფილა შენობაზე ანკერებით დამაგრდება, ფილის ზედაპირი, შპატელის დახმარებით, ცემენტის ხსნარით ილესება. აკრილის ფუძეზე დამზადებული ხსნარით მხოლოდ ხის ზედაპირი ფიქსირდება. შპატელით ამაგრებენ მინაბოჭკოვან ბადეს, რომელიც ფილის კიდეებიდან 10 სმ-ით გადადის.
მეორე ფენა - მინაბოჭკოვანი ბადე ილესება ცემენტის ხსნარით და ამით არმირებულ ფენაზე მუშაობა დასრულებულად ითვლება.
როდესაც არმირებული ფენა გაშრება, შპატელის ან ლილვაკის საშუალებით შენობის ფასადი მოთხოვნილი ტექსტურის დეკორატიული ფასადური საღებავით იღებება. ეს უკანასკნელი კი გამხსნელს არ უნდა შეიცავდეს.
ექსტერიერის შესალესი ფენის სისქე დამოკიდებულია ბათქაშის ტიპზე.
ზედაპირის პოლირების მეთოდი
პოლირებით სხვადასხვა სახის ზედაპირის ფორმირებაა შესაძლებელი. ამ მეთოდის გამოყენება გამართლებულია მაშინ, როდესაც იგი ამცირებს თბური ხიდების ეფექტს, და ასევე, შენობის ფასადს იცავს სხვადასხვა ატმოსფერული ნალექებისგან და ტემპერატურული ცვლილებებისგან.
როგორი სიმკვრივის უნდა იყოს ქვაბამბა?
დღეს ბევრს მიაჩნია, რომ რაც უფრო მეტია ქვაბამბის სიმკვრივის მაჩვენებელი, იგი მეტად პრაქტიკული და ხარისხიანია. რეალურად კი ასე არ არის.
არსებობს კონკრეტული მაჩვენებლები, თუ რა დანიშნულებით რა სიმკვირივის მასალის გამოყენებაა მიზანშეწონილი.
ქვაბამბა, რომლის სიმკვრივის მაჩვენებელია 35 კგ/მ3, იდეალურია ისეთი ზედაპირებისთვის, რომლებიც დიდ დატირთვას არ განიცდის - მაგალითად, სახურავის ქვეშ ჭერის შესაფუთად; ქვაბამბის პლიტები სიმკვრივით 35-დან 75 კგ/მ3 - გამოიყენება იატაკისთვის, ასევე ჭერისა და შიდა კედლებისთვის;
ქვაბამბას სიმკვრივით 75-დან 125 კგ/მ3, რომელიც საკმაოდ მძიმეა, იყენებენ ფასადის სამუშაოებისთვის.